مطابق قانون تجارت ، موسسات غیر تجاری تشکیلاتی هستند با شخصیت حقوقی که برای اهداف غیر تجارتی تاسیس می شوند. تمامی انجمن های علمی، خیریه ها، کانون های فرهنگی، آموزشگاه ها، مدارس غیر انتفاعی و موسسات دانشگاهی خصوصی در این دسته بندی جای می گیرند. موضوع فعالیت موسسه غیر تجاری طیف وسیعی از حوزه ها و فعالیت ها را دربرمی گیرد. هر یک از این فعالیتها نیازمند کسب مجوز از نهادهای مرتبط با آن رشته است.
تمامی موسسات اعم ازانتفاعی وغیر انتفاعی ، برای رسمیت یافتن باید مراحل قانونی ثبت موسسات غیر تجاری را طی نمایند. همچنین باید یادآوری کرد که موسسات غیرتجاری نمی توانند کارت بازرگانی دریافت کنند و در نتیجه، موضوع فعالیت موسسات غیر تجاری نمی تواند فعالیت های تجاری مثل صادرات و واردات باشد.
موضوع فعالیت موسسات فرهنگی
انجام امور فعالیت های فرهنگی و هنری و سینمایی و مطبوعاتی، خبری و خبرگزاری و نشریه.
چاپ و نشر کتاب و لیتوگرافی و ترجمه متون و مقالات و کتب.
ایجاد نمایندگی، خبرگزاری ها و رسانه های خارجی و داخلی.
انتشار نشریات عمومی و تخصصی.
طراحی و برگزاری دوره های آموزشی کوتاه مدت فرهنگی مربوطه از جمله روزنامه نگاری و روابط عمومی و خبرنگاری.
طراحی و برگزاری دوره های آموزشی فرهنگی هنری و سینمایی و مطبوعاتی از قبیل داستان نویسی، چاپ، کتابداری، صحافی، هنرهای دستی، طراحی لباس و مد، خوشنویسی و کامپیوتر گرافیک (طراحی)، فیلم سازی، عکاسی و بازیگری.
تشکیل موسسات فرهنگی غیر تجاری و غیر انتفاعی.
تهیه فیلم های سینمایی و تلویزیونی از جمله فیلم کوتاه و مستند و انیمیشن (پویانمایی).
برگزاری جشنواره های هنری و نمایشی و سینمایی و مطبوعاتی و خبرنگاری و روزنامه نگاری.
موسسه های غیر تجاری فعال در حوزه محیط زیست
انجمن های حمایت از انسان ها و حیوانات و منابع طبیعی و غیره.
انجام امور مختلف در حوزه سلامت و یا محیط زیست.
انجام خدمات امدادی و کمک های اولیه در هنگام بروز حوادث و موانع طبیعی و غیر مترقبه.
موضوع فعالیت موسسات هنری، نگارخانه ها و امور فرهنگی
برگزاری نمایشگاه های هنری، فرهنگی، مطبوعاتی و سینمایی.
گالری های هنری و نگارخانه ها.
آموزشگاه های هنر و صنایع دستی.
عرضه بسته های نرم افزاری رسانه ای.
فعالیت های غیر تجاری با موضوع فرهنگ سازی عمومی.
تاسیس موسسات فرهنگی تک منظوره بازی های رایانه ای.
موضوع فعالیت کانون های ادبی
ایجاد موسسات ادبی و فرهنگی و اجتماعی.
انجمن های ادبی و کانون ها.
موسسات فرهنگی غیر تجاری فعال در حوزه ادبیات فارسی یا دیگر زبان ها.
موضوع فعالیت آموزشگاه ها، دانشگاه ها و پژوهشگاه ها
ایجاد موسسه در امور آموزشی و تحقیقاتی و دانشگاهی.
تاسیس آموزشگاه زبان خارجی.
تشکیل پژوهشگاه های غیر تجاری.
انجام فعالیت های علمی و پژوهشی و تحقیقاتی، در سطح ملی و بین المللی با همکاری محققان و متخصصان.
همکاری با نهادهای اجرایی علمی و پژوهشی در زمینه ارزیابی و بازنگری و اجرای طرح های برنامه های مربوط به امور تحقیقات و پژوهشی.
ایجاد یا توسعه هر نوع واحد آموزش عالی یا موسسه تحقیقاتی و تاسیس آموزشگاه های علمی آزاد.
برگزاری دوره های تخصصی و کاربردی کوتاه مدت برای دوره های کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی ارشد.
تاسیس دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی دولتی و غیر دولتی.
انجمن ها و امور ورزشی و دانشجویی
ارائه خدمات در زمینه فعالیت های آموزش عالی و پژوهشی و فناوری و امور دانشجویی.
ایجاد موسسات دانشگاهی و دانش بنیان.
مشاوره و ارائه کلیه خدمات مورد نیاز جهت اعزام دانشجو به خارج از کشور.
تاسیس مدارس و موسسات غیر انتفاعی و غیر دولتی، در مقاطع مختلف تحصیلی از کودکستان تا کنکور.
ایجاد انجمن های علمی و دانشگاهی.
فعالیت های غیر تجاری برای فراهم کردن رفاه دانشجویان.
دوره های آموزش عالی آزاد فنی حرفه ای در قالب دوره های فراگیری مهارت، حرفه در رشته های معین بر اساس استانداردها و مهارت های آموزشی مشاغل شامل دوره های آموزشی تایپ، حسابداری، کامپیوتر (سخت افزار).
تصدی به هر گونه فعالیت ورزشی و تاسیس باشگاه ورزشی و ورزشگاه و برگزاری دوره های آموزشی ورزشی، برگزاری مسابقات ورزشی، برگزاری دوره های آموزشی تربیت مربی ورزشی.
امور خیریه و رفع مشکلات و آسیب های اجتماعی
تاسیس مهدهای کودک، مراکز نگهداری شبانه روزی کودکان بی سرپرست و خیابانی، خانه سلامت دختران و زنان.
ایجاد مجتمع ها و مراکز خدمات بهزیستی.
تاسیس کلینیک و اورژانس های مددکاری و اجتماعی.
ایجاد مراکز خدمات مشاوره ژنتیک، مراکز درمانی و بازتوانی معتادین، انجمن ها و موسسات غیر دولتی و غیره که در راستای اهداف سازمان بهزیستی کشور فعالیت می نمایند.
تاسیس مراکز خدمات مشاوره ای اجتماعی، مراکز توان بخشی و حرفه آموزی معلولین و سالمندان و بیماران روانی مزمن.
ایجاد مراکز روان پزشکی و روان درمانی غیر انتفاعی.
فرهنگ سازی و ترویج به مشارکت در امور خیریه، هر نوع کمک و مساعدت در ارتقای سطح زندگی و شغلی، فرهنگی، آموزشی و سلامت افراد مستمند و بی بضاعت و معلول و خانواده های بی سرپرست، ایتام و کودکان و دانش آموزان مستمند.
امور مربوط به نیکوکاری و امور خیریه.
کمک جهت تسهیل در امور ازدواج زوج های محروم، نگهداری و مراقبت از فرزندان بی سرپرست به صورت شبانه روزی.
جمع آوری کمک های نقدی و غیر نقدی خیرین و سازمان های خیریه.
تاسیس مراکز و نگهداری و مراقبت از سالمندان به صورت شبانه روزی.
موضوع فعالیت موسسات مردم نهاد
ایجاد سازمان های غیر دولتی (سمن ها و مردم نهاد) به صورت داوطلبانه و با اهداف غیر انتفاعی و غیر سیاسی تحت عناوین «جمعیت»، «کانون»، «مرکز»، «گروه»، «مجمع»، «خانه»، «موسسه» و نظایر آن با موضوع فعالیت در یکی از موارد علمی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، هنری، نیکوکاری و امور خیریه، بشردوستانه، امور زنان، آسیب دیدگان اجتماعی، حمایتی، بهداشت و درمان، توان بخشی، محیط زیست، عمران و آبادانی و نظایر آن.
فعالیت های حفاظتی در قالب موسسات غیر تجاری
مدیریت و نگهداری مجتمع های ساختمانی (مسکونی، تجاری و اداری)، خدمات حفاظتی و مراقبتی از جمله حفاظت از اماکن و تاسیسات خصوصی و دولتی از قبیل محلات، مجتمع های مسکونی، تجاری و صنعتی، شعب غیر مادر بانک های خصوصی و موسسات مالی اعتباری و صندوق قرض الحسنه، اماکن تفریحی و فرهنگی و آموزشی و ورزشی و درمانی، حفاظت از شعب غیر مادر بانک های دولتی توزیع و نصب سامانه حفاظتی و مراقبی الکترونیکی، حمل ونقل پول و اوراق بهادار (صرفاً در قالب موسسه)، مراقبت از گردشگران، طراحی و مشاوره در زمینه طرح های حفاظتی و تجهیزات و سامانه های حفاظتی و مراقبتی و الکترونیکی.
ارائه خدمات حقوقی در قالب موسسه غیر تجاری
به عنوان مشاوره حقوقی، انجام وکالت در مراجع قضائی، اداری، مالی و ثبتی، دادگاه های خانواده، شهرداری ها و کمیسیون های دادگاه های عمومی، کیفری و انقلاب، تعزیرات حکومتی، هیئت حل اختلاف، دعاوی ثبت اسناد و املاک و وکالت از طرف خارجیان و داوری داخلی و بین الملل و میانجیگری.
موسسات ارائه دهندۀ خدمات حسابداری
خدمات مالی و حسابداری مالی و مالیاتی و نظارت بر تصفیه.
موسسات بازرسی کالا و کنترل کیفیت و صدور و مشاوره کیفی استاندارد.
انجمن ها با فعالیت غیر تجاری
ایجاد انجمن های صنفی بازرگانی، اصناف، تولیدی و خدماتی.
ایجاد انجمن های صنفی موضوع قانون احزاب.
ایجاد انجمن های کارگری و کارفرمایی.
موضوع فعالیت موسسه های مذهبی
ایجاد موسسات غیر تجاری با فعالیت های قرآنی، انجمن های اسلامی و اعزام مبلغ و تبلیغات مذهبی و تشکل های مذهبی.
آموزش عمومی و روخوانی و روان خوانی قرائت (تحقیق و ترتیب)، ترجمه مفاهیم حفظ سیر معصومین (ع)، احکام ادعیه زیارت مدیحه سرایی اذان و ابتهال همخوانی تواشیح برگزاری مسابقات قرآنی و عترت.
برگزاری جشنواره ها و نمایشگاه های قرآنی، مدیحه سرایی و سخنرانی تبلیغی دینی.
ایجاد مراکز فرهنگی اقلیت دینی رسمی کشور در محدوده امور فرهنگی آن اقلیت.