ثبت اختراع

نبوغ، شامل ۱ درصد الهام و ۹۹ درصد کار سخت و طاقت فرسا است . ((توماس ادیسون ))

همه ما آسایش و پیشرفت امروزخود را مدیون تلاش و نوآوری محققین و مخترعانی هستیم که با نوآوری های خود تحولات اساسی را درزندگی بشربه وجودآورداند. افرادی که زندگی خود را وقف یافتن راه حلهایی برای غلبه بر مشکلات و موانع پیش روی پیشرفت بشر کرده و ابداعات و اختراعات بسیاری را در این راه از خود به یادگار گذاشته اند .

اما دغدغه همیشگی مخترعین حفظ و سیانت از دستاورد هایی است که برای آن رنج ها و سختی های فراوانی را تحمل کرده اند . چرا که همواره این خطر وجود دارد که افراد سود جو و رقیبانی که امکانات بهتری در اختیار دارند به راحتی ایده آن ها را سرقت یا کپی برداری کرده و آن را سریع تر وبهتر پیاده سازی وبه نام خود عرضه کنند و به این ترتیب ماحصل تلاش آنهارا به یغما برند .

قانون گذاران درجوامع مختلف برای اینکه مخترعان با بتوانند با آرامش خاطر بهتری کار کنند قوانینی را جهت حمایت از آنها به وجود آورده اند ومخترعین با ثبت اختراع خود نزد مراجع قانونی میتوانند ازحمایت قانون دربرابرسوءاستفاده رقبا برخورداروازمنافع حاصل ازدسترنج خود بهره مند شوند.

تعریف اختراع

لغت اختراع در فرهنگ لغات کمبریج چنین تعریف شده است :

» چیزی که پیش از این ساخته نشده یا فرآیندی که برای ایجاد چیزهای جدیدی که قبل از این وجود نداشته، مورد استفاده قرار می گیرد»

بر اساس این تعریف، هرچیزی که تازه طراحی یا خلق شده و هرگونه فعالیتی که به طراحی و خلق آن مرتبط می شود، می تواند با عنوان اختراع مطرح گردد.

از نظرقانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری ، اختراع ایده یا فکری است که فرآیند یا فرآورده ای خاص را برای حل مشکلی در یک حرفه، فن، فناوری، صنعت و مانند آن، ارائه میدهد .

ویژگی های اختراع

قانون برای اینکه بتواند یک اختراع را ثبت وتحت حمایت قراردهد میبایست معیار و ملاکی برای تشخیص و شناسایی یک دستاورد یا نوآوری به عنوان اختراع به وجود آورد . ازین رو ویژگی هایی را برای ثبت اختراع در نظر گرفته از جمله :

جدید نوآورانه بودن اختراع (Novelty)

بدیهی است ابتدایی ترین ویژگی یک اختراع جدید و نو آورانه بودن آن است به این معنی که مورد مشابهی از آن درگذشته با ویژگی ها و یا عملکرد مشابه در هیچ کجا ساخته وثبت نشده باشد .

ابتکار در خلق اختراع (Inventive Step)

همچنین میبایست ابتکار به کار رفته در آن نو آورانه وغیر تکراری باشد . به این معنی که قرار نیست مخترع یک بخش از یک دستگاه را به عنوان اختراعی جدید معرفی کند و یا با ارتقاء بخش کوچکی از یک دستگاه دیگر برای ثبت اختراع آن اقدام نماید.

قابل استفاده و کاربردی بودن (Practical Use)

یک اختراع میبایست کاربردی و قابل استفاده باشد. یعنی قابلیت عملیاتی شدن را داشته باشد.

حل یک مشکل یا برطرف کردن یک نیاز

از دیگر ویژگی های مهم یک اختراع این است که بتوان با استفاده از آن مشکلی را حل و یا به واسطه آن نیازی را برطرف کرد .

قابلیت ثبت داشته باشد (Unpatentable Subject Matte)

باید در نظر داشت که هراختراعی قابلیت ثبت شدن را ندارد چراکه ثبت برخی موضوعات بسته به قوانین هر کشور، با محدودیت هایی همراه است.

شرط اینکه یک اختراع قابلیت ثبت داشته باشد این است که از نظر قانونی باید بهره برداری از آن با موازین شرعی یا نظم عمومی تناقضی نداشته باشد .

افشای شرایط استفاده از اختراع (Disclosure of Invention)

برای ثبت یک اختراع ، مخترع موظف است درازای دریافت حقوق انحصاری استفاده از اختراع ، تمامی اطلاعات مرتبط با نحوه استفاده ازاختراع و همچنین روش ساخت آن را، به صورت مشخص و واضح توضیح دهد . افشای این اطلاعات علاوه بر اینکه درک آن را برای کارشناسان آسانترمیکند، به ترویج نوآوری و انتقال فناوری، نیز کمک شایانی میکند.

رعایت حق تقدم( Priority Dat)

بر اساس حق تقدم هر فردی که زودتر اقدام به ثبت درخواست خود برای ثبت یک اختراع نماید، در اولویت نخست برای بهره مندی از حقوق انحصاری اختراع قرار خواهد گرفت.

همچنین مالک یک اختراع پس از ثبت آن در یک کشور، حداکثر ۱۲ ماه فرصت خواهد داشت برای ثبت همان اختراع در سایر کشورها نیز اقدام نماید و از حق تقدم برای ثبت اختراع خود استفاده نماید .

مواردی که به عنوان اختراع قابل ثبت نیستند

موارد زیرطبق قوانین مالکیت فکری قابلیت ثبت و استفاده انحصاری ندارند :

براساس قوانین مالکیت فکری ، افراد میتوانند مالک چیزی باشند که خود ایجاد کرده اند و نه چیزهایی که از قبل در طبیعت وجود داشته است.ازین رو اکتشافات به عنوان اختراع قابل ثبت نیستند .

همچنین برای جلوگیری از به انحصار در آمدن علم و دانش توسط افراد خاص، موارد زیرنیز قابلیت ثبت به عنوان اختراع را ندارند

• نظریه های علمی و روش های ریاضی
• روشهای جدید دردرمان بیماریهای انسان و حیوان
• کشف فرآیندهای بیولوژیک
• روش ها و طرح های جدید برای بهینه سازی روش های تجاری مرسوم

حق اختراع

قانون برای حمایت از مخترعین ، حقوقی را تحت عنوان حق اختراع برای آنها قرارداده

حق اختراع حقی است که با ثبت اختراع و به صورت انحصاری و موقت و مشروط به رعایت تکالیف مقرر در قوانین مربوط در جهت استعمال، انتقال، فروش، عرضه، واردات و اعطای مجوز بهره برداری به مالک اختراع تعلق میگیرد.

این حقوق موارد زیر را شامل میشود :

1.حق استفاده و تولید

ساخت و تولید اختراع یکی از مصادیق حقوق انحصاری صاحب کالا به شمار می آید

در صورتی که اختراع محصول باشد تولید آن توسط افراد دیگر بدون اجازه مخترع آن نقض حقوق مالک اختراع محسوب می شود و زمانی که اختراع فرآیند باشد، استفاده از آن فرآیند و تولید محصولاتی که مستقیما از آن فرآیند به دست می آید نقض حقوق مخترع به حساب می آید.

۲ .حق نگهداری، عرضه، انتقال و فروش

فروش و عرضه برای فروش یکی از حقوق انحصاری صاحب اختراع می باشد و نگهداری ، عرضه و فروش محصول به قصد کسب منفعت و بدون اجازه مالک آن ناقض حقوق مالک اختراع است.

۳.حق صادرات و واردات

صادرات و واردات محصول ناشی از اختراع از حقوق انحصاری صاحب کالا محسوب می شود ، تولید محصولی که تحت حمایت قوانین کشور به ثبت رسیده در خارج از کشور و واردات و عرضه آن در داخل کشور مصداق نقض حقوق مالک اختراع میباشد .

۴.حق اعطای مجوز بهره برداری

مالک اختراع این حق را دارد که بهره برداری ازاختراع خود را به اشخاص ثالث واگذار کند

حق اختراع انحصاری و متعلق به شخص مخترع یا قائم مقام وی بوده و اشخاص مذکور حق ممانعت دیگران را از تجاوز به حقوق اختراعی خود دارند.

شما میتوانید برای مشاوره درخصوص ثبت اختراع با مشاورین ما از طریق تماس تلفنی و واتس اپ در ارتباط باشید .