اگرچه بسیاری ازافراد ممکن است گاهی بجای نام موسسه از نام شرکت استفاده کنند و بالعکس، اما باید گفت این دو با یکدیگر تفاوتهای بسیاری دارند. در کنار شرکت های تجاری که در زمینه انجام امور تجاری فعالیت دارند، تشکیلات حقوقی دیگری با نام موسسه غیرتجاری وجود دارد که موضوع فعالیت آن امور تجاری نیست و جهت انجام اموری که جنبه غیرتجاری دارد از قبیل امور علمی، ادبی، امور خیریه و امثال آن تشکیل می شود.
تفاوت اصلی شرکت های تجارتی با موسسات غیرتجاری در قلمرو و نوع فعالیت و اهداف و وضعیت و قوانین حاکم برآنهاست.
موسسه غیر تجاری و انواع آن
آیین نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و ثبت موسسات غیر تجاری در تعریف موسسات غیر تجاری بیان میدارد:
مقصود از موسسات غیرتجاری تشکیلاتی است که برای مقاصد غیرتجاری از قبیل امور علمی یا ادبی یا امور خیریه و امثال آنها تشکیل می شود.
فارغ از این که موسسین قصد انتفاع داشته باشند یا نه باشند . در ثبت موسسه غیر تجاری می توان عناوینی مانند کانون، انجمن، یا بنگاه را به کار برد اما استفاده از عناوینی که مخصوص موسسات دولتی است مجاز نمی باشد.
این که شخص حقوقی ایجاد شد، با نام موسسه ثبت شده است یا نه ملاک تاجر بودن یا نبودن آن نیست وباید ماهیت حقوقی آن را با توجه به اساسنامه مشخص کرد. یعنی در هر مورد باید مشخص شود که شخص حقوقی طبق اساس نامه ، تشکیلات غیرتجاری است یا شرکت تجاری.
فعالیت موسسات غیر تجاری باید جنبه معنوی داشته باشد، مانند فعالیت های ورزشی، هنری و ادبی لذا سودآوری و منفعت صرفا ملاک تشخیص شرکت های تجاری از موسسات غیرتجاری نمی باشد.
موسسات غیرتجاری را می توان به طور کلی به دو دسته تقسیم کرد:
1.موسسات غیر انتفاعی که هدف آنها از شکل گیری ، به دست آوردن سود نخواهد بود.
2.موسسات انتفاعی که هدف از تاسیس وتشکیل آنها کسب درآمد مادی وتقسیم منافع بین اعضاء می باشد
این موسسات را بر حسب مالکیت میتوان به سه نوع تقسیم کرد
موسسه بخش دولتی یا عمومی
این نوع موسسات بشکل مستقیم و یا غیرمستقیم در اختیار دولت قرار می گیرند
موسسات بخش تعاونی
این نوع موسسات بصورت خودیاری و همکاری متقابل عده ای از اشخاص حقیقی و یا حقوقی تشکیل و به قصد نیازمندیهای مشترک و بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی اعضاء فعالیت میکنند .
موسسات بخش خصوصی
به موسساتی گفته میشود که در مدیریت و مالکیت اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی قرار دارند که ممکن است با هدف انتفاع یا بدون قصد انتفاع تشکیل شده باشند.
مطابق مفاد قانون تجارت موسسات غیر تجاری که برای مقاصد غیرتجاری تاسیس شده باشند از تاریخ ثبت کرد شخصیت حقوقی پیدا خواهد کرد.بنابراین برای ایجاد شخصیت حقوقی موسسات غیرتجاری ثبت آن الزامی می باشد.
توصیه میشود برای آشنایی با موسسات مقاله موسسات غیر تجاری را مطالعه فرمایید
شرکت و انواع آن
شرکت توافقی است میان دو یا چند فرد حقیقی یا حقوقی که با اهداف مشترک ، گرد هم آمده اند تا توانایی و سرمایه های خود را جهت رسیدن به هدف مورد نظر و کسب سود و منفعت به اشتراک گذارند ، در اصطلاح حقوقی، شرکت عقد یا قراردادی است که میتواند بصورت تجاری و یا مدنی بسته شود.
براساس ماده ۲۰ قانون تجارت انواع شرکتهای تجاری به ۷ نوع تقسیم میشوند که عبارتند از؛
1.شرکت سهامی
2.شرکت با مسئولیت محدود
3.شرکت تضامنی
4.شرکت مختلط غیر سهامی
5.شرکت مختلط سهامی
6.شرکت نسبی
7.شرکت تعاونی تولید و مصرف
تمامی شرکتها از شخصیت حقوقی مستقل برخوردار بوده و تصمیمات شخص حقوقی (شرکتها) توسط مقاماتی که به موجب قانون یا اساسنامه حق تصمیم گیری دارند، اتخاذ میشود.
آنها براساس قانون موظفند تمام جزئیات شراکتی که بین آنها شکل گرفته را در قالب قراردادی تعریف و طی تشریفاتی نزد مراجع قانونی ثبت نمایند .شرکتها از تاریخ ثبت در دفتر ثبت، دارای شخصیت حقوقی هستند و میتوانند از کلیه حقوق و تکالیفی که قانون برای افراد قائل است، برخودار شوند.
پیش تر در مقاله ای با عنوان ثبت شرکت ، توضیحاتی درخصوص انواع شرکتهای تجاریارائه شده که مطالعه آن خالی از لطف نخواهد بود .
تفاوتهای شرکت و موسسه
نوع فعالیت
تفاوت اصلی شرکت های تجارتی با موسسات غیرتجاری در قلمرو و نوع فعالیت و اهداف و وضعیت و قوانین حاکم برآنهاست.
موسسات غیر تجاری، فقط در زمینه امور خدماتی فعالیت دارند درحالیکه شرکتها در زمینه انجام امور تجاری فعالیت میکنند.
شرکا
در حالی که شرکت باید بواسطه ۲ نفر (مسئولیت محدود، نسبی، تضامنی) حداقل ۳ نفر (سهامی خاص) و حداقل ۵ نفر (سهامی عام) تشکیل شود، موسسات میتوانند تنها به واسطه یک نفر تشکیل شوند.
پرداخت مالیات
موسسات غیرتجاری در صورتی که دارای فعالیت انتفاعی نباشند از پرداخت مالیات معاف هستند. درصورتیکه همه انواع شرکت های تجاری مکلف به پرداخت مالیات میباشند.