شرکتها برای داشتن فعالیتهای قانونی موظفند پس از طی تشریفات ثبت شرکت در اداره ثبت شرکتها ، با مراجعه به اداره دارایی و تشکیل پرونده مالیاتی ، دفاتر قانونی ( دفاتر قانونی محل ثبت کلیه رویدادهای مالی بعد از ثبت در اسناد حسابداری هستند.) خود را دریافت و هرساله پس از تکمیل در موعد مقرر به اداره دارایی تحویل دهند . این اقدام مقدمه ایست برای انجام تکالیف مالیاتی آنها ست.
تکالیف گزارشی ازعملکرد مالی
این تکالیف گزارشی ازعملکرد مالی (منظور از عملکرد مالی پیامدهای است که به صورت جریان های درآمدی و نقدینگی وارد سازمان می شود. فعالیت های مختلف سازمانی با هدف سودآوری انجام می شود. ) شرکت است که میبایست در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار گیرد.
در بسیاری مواقع ممکن است شرکتی پس از ثبت به دلایل مختلفی مانند : عدم موفقیت مالی ، عدم توانایی شرکت در رسیدن به اهداف ، پیش بینی غیر واقعی از بازار قبل از ثبت شرکت و….. فعالیت خود را به صورت خواسته یا ناخواسته متوقف نماید.
چنین شرایطی به تنهایی نمی تواند باعث سلب مسئولیت های مالیاتی شرکت گردد. و شرکتها میبایست در چنین شرایطی نسبت به تعیین تکلیف وضعیت خود اقدام نموده و اطلاعات لازم را در این خصوص به اداره دارایی اعلام نمایند .
شرکت در این حالت می تواند دو کار انجام دهد:
- ثبت انحلال شرکت
- باقی گذاشتن شرکت به عنوان شرکتی بدون فعالیت؛ که در این صورت باید عدم فعالیت شرکت خود را به ادارهی مالیات گزارش دهند.
1-عدم فعالیت شرکت
همانطور که عنوان شد برخی از شرکتها ممکن است به دلایل مختلف فعالیتی نداشته باشند و یا پس از مدتی فعالیت آنها متوقف گردد ، طبیعتا شرکت بدون فعالیت هیچ نوع گردش مالی بانکی هم ندارد، حتی به عنوان مصارف شخصی صاحبان خود، ازنظر قانون این شرکتها غیر فعال تلقی میگردند .
به عبارت دیگر، عدم فعالیت شرکت به این معنی است که هیچ فعالیتی در این شرکت انجام نمی گیرد و هیچ قرارداد خرید و فروشی در آن منعقد نمی گردد. در این شرایط میبایست اطلاعات لازم را در خصوص وضعیت خود به اداره دارایی ابلاغ نمایند.
توجه داشته باشید شرکت غیر فعال را نباید به حال خود رها کرد. چراکه ممکن شرکت شامل جرائم مالیاتی شود.
این شرکتها میبایست تا پایان اسفند ماه هر سال دفاتر پلمپ شرکت را دریافت و تکمیل نمایند .
همچنین میبایست اظهارنامه مالیاتی خود مبنی بر عدم فعالیت شرکت را تنظیم وتا پایان تیر ماه سال بعد به همراه دفاتر پلمپ به اداره دارایی تحویل دهند.
شرکتها موظفند طی چهار ماه اول سال نسبت به اعلام عدم فعالیت خود اقدام نموده و دفاتر پلمپ و اظهارنامه عدم فعالیت سال قبل را ارسال نمایند و در غیر این صورت مشمول جرائم مالیاتی می گردند.
2-انحلال شرکت
شرکت شخصیتی است حقوقی که به منظور ایجاد بستر قانونی برای فعالیت های اقتصادی شکل می گیرد.
قطعاً این شخصیت حقوقی مادام العمر نیست و به دلایل متعدد ممکن است از بین برود. انحلال شرکت های تجاری مانند مرگ اشخاص حقیقی است.
همچنان که تولد اشخاص حقوقی همان تاسیس شرکت است، انحلال شرکت نیز مرگ این اشخاص حقوقی به شمار می رود. شرکت ها پس از انجام عملیات تصفیه منحل می شوند و به حیات شان پایان می دهند.
طبق قوانین تجارت این شرکت ها باید انحلال خود را به اداره ثبت شرکت ها ابلاغ نمایند .
همچنین میبایست انحلال این شرکتها از طریق درج اگهی درروزنامه رسمی کشور به اطلاع عموم برسد. بعد از انحلال شرکت میبایست دیون و بدهی های آن پرداخت گردد و پس از تسویه کامل بدهی ها ، دارایی های شرکت میان سهامداران و ذینفعان شرکت تقسیم شود .
یک شرکت تنها زمانی به اختیار منحل میشود که شرکاء به دلایلی مانند کمبود بودجه و عدم توانایی اداره شرکت تصمیم به توقف فعالیت آن بگیرند .
اما بنا برشرایط مختلف یک شرکت به اجبار منحل می گردد از جمله:
1- تحقق اهداف شرکت
شرکتهای تجاری و غیر تجاری برای رسیدن به اهداف خاصی تاسیس می شوند. در نتیجه پس از تحقق اهداف شرکت شرکا تصمیم به انحلال آن میگیرند . برای مثال بسیاری از شرکتها برای انجام پروژه خاص شکل میگیرند و طبیعتا پس از اتمام پروژه شرکت منحل میگردد .
2- انقضاء مدت زمان فعالیت شرکت
مدت زمان فعالیت یک شرکت در بدو تاسیس آن ودر اساس نامه ذکر میگردد و طبعا پس از انقضاءمدت ذکر شده اساس نامه آن فاقد اعتبار میباشد و در نتیجه میبایست شرکت منحل گردد .
اعلام ورشکستگی
درصورتی که سهامداران و شرکاء شرکت به هر دلیلی توانایی تامین سرمایه مورد نیاز شرکت را نداشته باشند.
مدیران شرکت به منظور جلوگیری از ضرر و زیان بیشتر اعلام ورشکستگی می کنند. در این صورت به اجبار میبایست فعالیت شرکت متوقف و شرکت منحل گردد .
کاهش شرکاء شرکت
اگر یک شرکت به هر دلیلی شرکای خود را ازدست بدهد تا جایی که تنها یک نفر باقی بماند در این صورت طبق تعریف قانون دیگر شرکت تلقی نمیگردد و باید فعالیت آن متوقف و منحل گردد .
مراحل ثبت انحلال شرکت
برای انحلال شرکت باید مراحل مختلفی را طی کرد.
تشکیل مجمع عمومی فوق العاده
برای انحلال شرکت ابتدا مجمع عمومی فوق العاده با حضور تمامی اعضاء و شرکاء جهت تنظیم و امضای صورت جلسه تشکیل میشود .
در صورتی که حتی یکی از اعضاء مخالف باشد، انحلال شرکت منتفی است. مگر با رعایت تشریفات آگهی دعوت و درج آگهی دعوت مجمع در روزنامه کثیرالانتشار.
اگر یکی از شرکاء به هر دلیل توانایی حضور در جلسه را نداشته باشند، می تواند یکی ازاعضاء را به عنوان وکیل تام الاختیارخود انتخاب نماید تا درغیاب وی مجمع برگزار و انحلال صورت پذیرد .
- انتخاب مدیر تسویه پس از تنظیم صورت جلسه انحلال شرکت، مدیر تسویه انتخاب می شود. صورت جلسه باید توسط تمامی اعضا و مدیر تسویه امضا شده ومهرشرکت را نیز داشته باشد .
- ارسال مدارک به اداره ثبت شرکتها پس از انتخاب مدیر تسویه و امضای صورت جلسه انحلال توسط اعضا، میبایست مدارک به همراه صورتجلسه توسط پست به اداره ثبت تحویل داده شوند.
مدت زمان تقریبی ثبت انحلال شرکت در اداره ثبت شرکتها 10 الی 15 روز است. توجه داشته باشید مادامی که آگهی انحلال شرکت در روزنامه کثیر الانتشار منتشر نشود، شرکت رسما منحل نمی شود.
اگرچه پس از انحلال شرکت، مدیرعامل سمتی نخواهد داشت اما مدیر تصفیه به مدت ۱۰ سال در قبال طلبها، بدهیها، مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم و سایر امور ناتمام شرکت مسئول است.
انحلال یا عدم فعالیت؟
انحلال شرکت به معنی مرگ آن است. در نتیجه اگر قصد دارید در آینده فعالیت شرکت را از سر بگیرید بهتر است آن را منحل نکنید. بهتر است اقدامات لازم برای عدم فعالیت شرکت را به دقت و در زمان مناسب انجام دهید . اما در صورتی که قصد ندارید در آینده فعالیت های خود را از سر بگیرید انحلال شرکت گزینه مناسب تری است.