قرارداد پیمانکاری قراردادیست که در آن انجام عمل یا فروش کالایی با شرایط معینی در قبال مزد یا بهاء و در مدت معین به اشخاصی به نام پیمانکار سپرده میشود.
به طور معمول موضوعات قراردادهای پیمانکاری عبارت است از:حمل و نقل،خرید مصالح،تجهیزات،ماشین آلات،تهیه و نصب تجهیزات صنعتی،ساخت وساز ابنیه و مستحدثات عمرانی و ساختمانی از قبیل راه، سد،تونل… .
انواع قراردادهای پیمانکاری
قراردادهای پیمانکاری را می توان براساس روش اجرا به انواع زیر تقسیم بندی نمود :
- براساس روش اجرای پروژه های پیمانکاری،
- براساس قرارداد خرید خدمات تخصصی یک پارچه،
- براساس قراردادهای مبتنی بر کارایی انرژی ESCO
- براساس قراردادهای بیع متقابل،
- قراردادهای پیمانکاری از نظر روش پرداخت،
- قراردادهای پیمانکاری براساس شرایط عمومی پیمان،
- قراردادهای پیمانکاری براساس احتساب حق بیمه و قرارداد پیمانکاری
- براساس روش های تامین مالی
البته هرکدام از قراردادهای پیمانکاری مزبور دارای مصادیق مختلفی می باشند که در ادامه به آن می پردازیم.
قرارداد پیمانکاری خرید خدمات تخصصی(یکپارچه)
روش ساخت و بهره برداری و انتقال(BOT)
این روش در راستای مشارکت بخش خصوصی در توسعه پروژه های زیربنایی در سطح بین المللی می باشد.دولتها از این روش به عنوان یک روش مناسب برای سرمایه گذاری و ساخت سریع پروژه های زیربنایی استفاده می کنند.در این روش ساخت و بهره برداری پروژه به مدت معین توسط شرکت پروژه انجام می شود.و انتقال آن به کارفرما پس از طی مدت معین و تحصیل درآمد لازم تحقق می یابد.
این نوع قراردادها به انواع گوناگونی نامگذاری شده اند از جمله :
ساخت،بهره برداری و واگذاری (BOT)
ساخت،مالکیت،بهره برداری و واگذاری (BOOT)
طراحی،ساخت،بهره برداری (DBO)
طراحی ،ساخت،بهره برداری و واگذاری(DBOT)
ساخت،مالکیت ،بهره برداری(BOO)
ساخت،واگذاری ،بهره برداری(BTO)
طراحی،ساخت،تأمین منابع،بهره برداری(DBFO)
ساخت،اجاره و واگذاری (BLT)
نوسازی،بهره برداری ،مالکیت و واگذاری(MOOT)
بازسازی،مالکیت،راه اندازی(ROO)
قراردادهای مبتنی بر کارایی انرژی (ESCO)
قراردادهای مبتنی بر کارایی انرژی ،یکی از ابزارهای مهم بهینه سازی مصرف انرژی است. این قراردادها مبلغ ثابت و مشخصی ندارند. بلکه میزان پرداخت به شرکت به میزان صرفه جویی انجام شده بستگی دارد.درقرارداد منعقده، شرکت خدمات انرژی ،راساً اقدام به سرمایه گذاری می کند. و در مقابل،مشتری فقط در طول قرارداد بخشی از صرفه جویی حاصله درهزینه های انرژی را به شرکت پرداخت می کند. پس از پایان قرارداد مالکیت تجهیزات نصب شده را به دست می آورد.
قراردادهای بیع متقابل
قرارداد بیع متقابل از چندین قرارداد تشکیل می شود که مجموع آنها یک قرارداد را به وجود می آورد. دراین نوع قرارداد،شرکت سرمایه گذارخارجی کلیه وجوه سرمایه گذاری،نصب تجهیزات و راه اندازی و انتقال تکنولوژی را برعهده می گیرد. و پس از راه اندازی به کشور میزبان واگذار می کند.بازگشت سرمایه و سود سرمایه از طریق فروش محصولات و خدمات به دست می آید.
در این شکل از عقود ملاحظات حقوقی به صورت ویژه می بایست لحاظ گردد.معمولا ًمباحث حاکمیت قوانین ،روابط ارزی فی ما بین،اعمال حق کنترل،نظارت فنی،مالی و موارد مشابه به نحو برجسته در قرارداد قید می گردد.
قراردادهای پیمانکاری براساس شرایط عمومی پیمان
- قرارداد همسان خرید تجهیزات (P) برای خریدهای خارجی
- قرارداد خرید تجهیزات (P) برای خریدهای داخلی
- قرارداد پیمان های مهندسی، تأمین کالا و تجهیزات به صورت توأم (EP) برای کارهای صنعتی
- قراردادهای همسان طرح و ساخت غیرصنعتی (DB)
- موافقتنامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان
- انعقاد پیمان اجرای کارهای ساختمانی به صورت سر جمع
- انعقاد پیمان براساس فهرست بهای تجمیع شده راه، باند فرودگاه و زیرسازی راه آهن
- موافقتنامه قراردادهای خدمات مشاوره ژئوتیک و مقاومت مصالح
- موافقتنامه قراردادهای نقشه برداری
- موافقتنامه قراردادهای پژوهشی
- موافقتنامه
- و شرایط عمومی همسان قراردادهای خدمات مشاوره
- موافقتنامه مطالعات ژئوفیزیک
- موافقتنامه ساخت، بهره برداری، واگذاری(BOT)
- پیمانهای مهندسی، تأمین کالا و تجهیزات، ساختمان و نصب به صورت توام(EPC) برای کارهای صنعتی مشارکت عمومی- خصوصی
قرارداد پیمانکاری براساس احتساب حق بیمه
- قرارداد پیمانکاری مشمول ضوابط طرح های عمرانی
- قرارداد پیمانکاری غیرعمرانی
- قرارداد پیمانکاری براساس استخدام یا عدم استخدام نیروی کار
قرارداد پیمانکاری براساس مقررات جاری
- قرارداد پیمان خدمات مشاوره
- قرارداد پیمان خدمات نظارتی
- قرارداد پیمان خدمات مدیریت
- قرارداد خدمات پیمانکاری
- قرارداد پیمان با نرخ مترمربع
- قرارداد پیمان کارهای امانی(پیمان مدیریت)
- قرارداد تامین کالا
- قرارداد خرید و فروش
- قرارداد عقود معین
- قرارداد امور خدماتی
- قرارداد استعلامی
- قرارداد مزایده ایی
قرارداد پیمانکاری بر اساس روش های تامین مالی
روش های تامین مالی قرارداد های پیمانکاری بر حسب مرجع تامین کننده منابع
بخش دولتی:
- اعتبارات کمک دارایی های سرمایه ایی
- اعتبارات هزینه ایی
بخش خصوصی
بخش عمومی(سهام،اوراق مشارکت و…)
مشارکت بخش دولتی و خصوصی (قراردادهای ppp )
سرمایه گذاری خارجی
روش تامین مالی قرارداد های پیمانکاری از طریق سازمانی یا پروژه ایی
تامین مالی سازمانی یا شرکتی (بنگاه محور)
تامین مالی پروژه ایی(پروژه محور)
روش تامین مالی قراردادهای پیمانکاری از طریق استقراض(تسهیلات)
روش تامین مالی قراردادهای پیمانکاری از طریق بازار پولی و سرمایه ایی
روش تامین مالی به صورت سازمان یافته
روش تامین مالی با ترکیب منابع تامین مالی
روش تامین مالی به صورت بیع متقابل
روش تامین مالی از طریق قراردادهای خدمات تخصصی
روش تامین مالی از طریق سرمایه گذاری مشترک
روش تامین مالی از طریق کنسرسیوم
روش تامین مالی به صورت سندیکایی
