مالیات منبع درآمدیست برای دولت که از آن جهت کمک به تامین هزینه های عمومی و تقویت بودجه خود از آن بهره میبرد ،

در کشورهای مختلف جهان انواع مالیات بر اساس سیاست های هر کشور تعیین می شود و نحوه ی دریافت و مصرف آن در کشور های مختلف متفاوت است.

اما به طور کلی مالیات هزینه ای است که توسط شهروندان و اشخاص حقیقی و حقوقی به دولت پرداخت می شود و توسط دولت برای اداره کشور مصرف می شود.

در کشور ما مالیات هایی که توسط دولت اخذ می شود به طور کلی به دو نوع مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم تقسیم بندی می شود که هر یک از آنها انواع مختلفی دارند اما به طور کلی میتوان گفت مالیات های مستقیم مالیات هایی هستند که به صورت مستقیم و بدون واسطه بر درآمد و دارایی اشخاص اعمال می شوند و مالیات های غیر مستقیم مالیات هایی هستند که به صورت غیر مستقیم و نا محسوس بر روی قیمت انواع کالا و خدمات از مصرف کننده دریافت می شود.

انواع مالیات مستقیم

مالیات های مستقیم مالیاتی است که به طور مستقیم از دارایی و درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی دریافت می شود. مالیات های مستقیم به دو بخش کلی مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد تقسیم می شوند.

مبنای محاسبه مالیات بر دارایی ، میزان ثروت مودی مالیاتی است. در واقع مالیات بر دارایی از آنچه که شخص از پیش به دست آورده و یا به او ارث رسیده دریافت می شود. این نوع از مالیات به دو دسته مالیات بر ارث و مالیات حق تمبر تقسیم می شود.

مالیات بر ارث

مالیات بر ارث مهم ترین نوع مالیات بر دارایی است این مالیات از اموال و دارایی منقول و غیر منقول فرد متوفی دریافت می شود.

ورثه متوفی موظفند پیش از آنکه اموال متوفی را بین خود تقسیم کنند،مالیات بر ارث این اموال را بپردازند.

در واقع این مالیات به دارایی و ثروت در حال انتقال شخص متوفی به وراث وی تعلق می گیرد. طبق ماده 19 قانون مالیات های مستقیم اموال متوفی چه در ایران و چه خارج از ایران اعم از منقول و غیر منقول و مطالبه های قابل وصول بعد از کسر هزینه کفن و دفن و بدهی متوفی و واجبات مالی و عبادی شامل این قانون می شوند.

این مالیات از طریق اظهارنامه ای که وراث تنظیم وبه اداره مالیات ارائه می کنند مشخص می شود و این اظهارنامه میبایست تا یک سال پس از فوت فرد متوفی توسط وراث تهیه و به اداره مالیاتی ارائه شود.

مالیات حق تمبر

مالیات حق تمبریک مالیات مستقیم از انواع مالیات بر دارایی است. این نوع مالیات از متقاضیان صدور اسناد اوراق بهادار به وسیله

الصاق و ابطال تمبر بر اسناد و مدارک دریافت می شود.

مالیات بر درآمد

مالیات بر درآمد یا مالیات بر عملکرد مهم ترین مالیاتی مستقیم است که توسط دولت از درآمد اشخاص و شرکت ها (نه ثروت آن ها) دریافت می شود. بر اساس قوانین و مقررات سازمان امور مالیاتی شرکت ها موظفند ، میزان درآمد و هزینه های شرکت را در طول یک سال مالیاتی ثبت کرده و با توجه به آن صورت حساب سود وزیان خود را مشخص و درصد مشخصی از سود خالص خود را تحت عنوان مالیات بر عملکرد به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کنند.

این کار ازطریق تنظیم اظهار نامه مالیاتی و ارائه آن به همراه صورت حساب های شرکت سازمان امور مالیاتی جهت بررسی و تعیین میزان مالیاتی که به عملکرد شرکت تعلق میگیرد انجام میشود .

مالیات بر درآمد به انواع زیر تقسیم می شود

مالیات بر درآمد املاک

درآمد املاک، درآمدیست ناشی از اجاره ملک که از طریق دریافت اجاره بها توسط مالک کسب میشود.

طبق قانون، درآمد ناشی از اجاره املاک پس از کسر ۲۵ درصد از مبلغ کل اجاره به عنوان هزینه ها و استهلاکات شامل پرداخت مالیات می شود.

البته در صورتی که اجاره یک ملک تنها راه درآمدی شخص حقیقی باشد مشمول معافیت هایی از جانب قانون می شود.

مالیات بر درآمد املاک تنها شامل اجاره ملک نیست و نقل و انتقال ملک نیز مشمول پرداخت مالیات می شود.

مالیات بر درآمد حقوق

به در آمدی که یک شخص حقیقی در ازای انجام کار برای شخص حقوقی یا حقیقی دیگری دربافت میکند حقوق گفته میشود .

این در آمد مشمول پرداخت مالیات میباشد و پرداخت آن به عهده ی کارفرما است ، کارفرما موظف است پیش از واریز حقوق شخص مالیات حقوق او را کسر و به حساب دولت واریز نماید .

البته تنها مبالغی مشمول پرداخت مالیات میباشند که بالاتر از سقف تعیین شده توسط دولت باشند . مبالغ پایینتر از این سقف از پرداخت مالیات معاف هستند.

مالیات بر درآمد مشاغل

منظور از درآمد مشاغل، درآمدی است که افرادی که به مشاغل تجاری، خدماتی و پزشکی مشغول هستند کسب می کنند.

این درآمدها مشمول پرداخت مالیات با عنوان مالیات بر درآمد مشاغل میباشند .

مبنای تشخیص این مالیات خوداظهاری اشخاص وارائه اظهارنامه مالیاتی است که هرساله به سازمان امور مالیاتی ارائه میدهند .

مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی

مطابق قانون هرگونه فعالیت انتفاعی که توسط شرکت های تجاری یا اشخاص حقوقی انجام می شود مشمول پرداخت مالیات خواهد بود.

مالیات بر درآمد اتفاقی

درآمد اتفاقی، به درآمدی نقدی و غیر نقدی است که معمولا تکرار شونده و همیشگی نیست، مانند جایزه ها یا معاملات بلاعوض و بخشش اموالی مثل زمین و ملک و … درآمد های حاصله از این معاملات مشمول پرداخت مالیات می شوند و با توجه به این که نوع درآمد حاصله چگونه است، میزان مالیات و نحوه ی پرداخت مالیات آن ها نیز متفاوت است.

انواع مالیات های غیر مستقیم

مالیات های غیر مستقیم مالیات هایی هستند که به صورت غیر مستقیم و نا محسوس بر انواع کالا و خدمات اعمال و از مصرف کنندگان آن کلا دریافت میگردد .

مالیاتهای غیر مستقیم تنواع مختلفی دارند از جمله مهمترین آنها عبارتند از

مالیات بر واردات

مالیات بر واردات توسط دولت بر اجناس و کالاهای تولید خارج از کشور که توسط تجار به کشور وارد اعمال میشود.

این نوع ازمالیات علاوه بر این که یکی از راه های درآمد زایی دولت ها به شمار می رود برای حمایت از تولیدات داخلی به کار گرفته می شود. این دسته از مالیات ها با توجه به ارزش و قیمت کالا ها و یا بر اساس مشخصات کالا مانند حجم و وزن و… مشخص و تحت عناوین زیر از مودیان مالیاتی دریافت می گردد.

مالیات بر حقوق گمرکی

مالیات بر سود بازرگانی

مالیات بر واردات اتومبیل

مالیات بر حق ثبت سفارش کالا

مالیات بر حق ثبت

مالیات بر مصرف

مالیات بر مصرف مالیاتی است که مصرف کنندگان کالا ها موظفند به هنگام خرید آن به همراه قیمت کالا پرداخت نمایند.

طبق قانون، این مالیات بر مصرف هرکالا توسط تولید کننده و فروشنده آن کالا به دولت پرداخت میگردد . فروشندگان نیز به هنگام فروش کالا مالیات آن را در فاکتور فروش اعمال و ازمصرف کننده کالا دریافت میکنند.

مالیات بر ارزش افزوده

به افزایش ارزش یک کالا در طی مراحل تولید ارزش افزوده گفته می شود. به عبارت دیگر اختلاف بین ارزش محصول تولید شده با مجموع ارزش مواد اولیه یک محصول ارزش افزوده را تشکیل می دهد.

با عبور کالا از هر مرحله از تولید و عرضه محصول ارزشی به کالا اضافه می شود که موجب افزایش قیمت نهایی محصول میشود این افزایش قیمت مشمول پرداخت مالیاتی با عنوان مالیات بر ارزش افزوده میشود که در هر یک از مراحل تولید و عرضه کالا بر آن اعمال میگردد ، در نهایت مصرف کنندگان نهایی به هنگام خرید کالا ، این مالیات را به همراه قیمت کالا پرداخت می کنند.

کلام آخر

پرداخت مالیات یک از مهم ترین فعالیت های مالی در هر کسب و کار و شرکت است ، ازآنجا که قوانین مالیاتی جزئیات و پیچیدگی های بسیار زیادی را به همراه دارد ، پیشنهاد میشود پیش از هر اقدامی در این خصوص برای جلوگیری از گونه اشتباه و پیامد های آن، از کارشناسان و حسابداران خبره مشاوره بگیرید .